Aanpak van probleemschulden: ‘Jongeren al vroeg budgetwise maken’

De gemeente werkt aan een nieuw, vierjarig Beleidsplan Schuldhulpverlening. Daarmee wil het college vooral voorkomen dat inwoners in een neerwaartse en uitzichtloze spiraal komen van opstapelende schulden, zegt wethouder Dominique Hopmans. Het beleid kent drie ‘pijlers’: “Schuldpreventie en financiële zelfredzaamheid, laagdrempelige toegang en sámen verantwoordelijkheid nemen met onze partners.”

Bergen op Zoom heeft al enige tijd beleid op schuldhulp en de huidige aanpak is aan vernieuwing toe. Eén van de meest zichtbare acties is volgens Hopmans het versterken van financiële educatie. “We willen dat alle leerlingen op jonge leeftijd meer ‘budgetwise’ worden,” zegt Hopmans. Ook voor volwassenen komt er meer informatie, workshops en ondersteuning buiten het onderwijs om.

Vroegsignalering

Daarnaast breidt de gemeente haar vroegsignalering verder uit. Achterstanden bij huur, energie of zorgpremies komen nu sneller in beeld dankzij afspraken met vaste-lastenpartners. “Het bereik is gigantisch toegenomen,” aldus de wethouder. Toch blijft het moeilijk meten of de problemen écht toenemen, of dat de signalering simpelweg beter werkt.

Ondernemers en jongeren

Volgens Hopmans vallen twee groepen nadrukkelijk op.Ondernemers kregen tijdens en na de coronaperiode vaker te maken met oplopende schulden. Vooral nieuwe zelfstandigen blijken kwetsbaar. “Soms worden mensen noodgedwongen zzp’er, maar beheersen ze het boekhoudkundige deel minder goed,” zegt hij.
Ook jongeren vormen een groeiende risicogroep. De populariteit van diensten waarmee later kan worden betaald – zoals Klarna – zorgt ervoor dat betalingsproblemen pas later zichtbaar worden, vaak pas na aanmaningen.Daarom krijgen beide groepen extra aandacht in het nieuwe beleidsplan.

Meer inzicht, snellere trajecten

De gemeente wil schuldhulptrajecten beter gaan monitoren, sneller doorlopen en intensiever samenwerken met partners als Humanitas en SchuldHulpMaatje. Ook nazorg wordt een vast onderdeel, zodat inwoners na afronding van een traject niet opnieuw in de problemen komen. “We zetten een campagne op om schulden bespreekbaar te maken en we zorgen dat inwoners eenvoudiger informatie kunnen vinden,” aldus wethouder Hopmans.

Armoedebeleid

Hoe doet de gemeente het vergeleken met andere plaatsen? “Onze sociaal-economische status ligt net onder het landelijk gemiddelde, en bij schuldhulp zie je hetzelfde beeld: iets meer problemen dan gemiddeld,” legt Hopmans uit. Armoede en schulden trekken samen op, benadrukt de wethouder. Het nieuwe schuldhulpbeleid zal daarom nauw aansluiten op het armoedebeleid van de gemeente. “Leef je in armoede, dan ben je sneller geneigd om schulden te maken. En omgekeerd geldt hetzelfde,” aldus de wethouder. Daarom worden ook minimaregelingen en het doorbraakfonds in samenhang bekeken.