Bergs plan vervanging museumpersoneel voor vrijwilligers valt slecht: ‘Moreel verwerpelijk’

Het Bergse raadslid Louis van der Kallen (BSD) laat woensdag tijdens de raadspresentatie er over de reorganisaties bij Cultuur geen misverstand over bestaan. Het plan van het college van B&W om meer dan de helft van het personeel bij museum het Markiezenhof te ontslaan valt bij hem in verkeerde aarde. Zeker omdat betaalde medewerkers worden vervangen voor vrijwilligers en studenten. “Moreel verwerpelijk en een gemeente onwaardig”, vindt hij.

Opdracht van de raad

Wethouder Patrick van der Velden begrijpt de kritiek maar hij heeft geen keuze: er is simpelweg geen geld meer om het Cultuurbedrijf in stand te houden. “U bent als raad daarvoor zelf de opdrachtgever geweest.” In het Focusakkoord dat de gemeenteraad in mei 2020 heeft vastgesteld staat immers klip en klaar vermeld dat cultuur op afstand moet komen te staan. Bergen op Zoom besteedt bovenmatig veel aan de cultuuronderdelen. Zo blijkt theater De Maagd voor 60 procent ondersteund te worden met gemeentelijke subsidies. In andere gemeenten kunnen dergelijke theaters met 43 procent toe. En wat elders kan, moet in Bergen op Zoom ook mogelijk zijn – zo is het uitgangspunt.

Niet normaal

“Het is niet normaal dat er 24 betaalde medewerkers in het Markiezenhof rondlopen”, maakt wethouder Van der Velden de raadsleden woensdagavond duidelijk. “We proberen de zaak terug te brengen naar normaal en kijken naar wat andere steden doen.” Als voorbeeld noemt hij het stedelijk museum in het Gelderse Zutphen. Een museaal complex vergelijkbaar met het Markiezenhof kan daar met 10 vaste medewerkers toe en levert 231.000 jaarlijks binnen aan kaartverkoop. “Dat biedt kansen”, merkt Van der Velden op. Van gedwongen ontslagen is bij de reorganisatie geen sprake. “We gaan geen mensen koud op straat zetten”, belooft de wethouder. “Maar we hebben wél een opdracht uit te voeren.”

Zorgvuldigheid

Ook Nanny Nuijten (PvdA) en Theo de Jong (SP) -beiden actief voor vakorganisatie FNV- vinden het niet juist om mensen te ontslaan en door onbetaalde krachten te vervangen. “Hier moeten we heel zorgvuldig mee omgaan”, benadrukt Nuijten.

Bedrijfsleven en onderwijs

Al met al levert de zogeheten ‘businesscase’, oftewel bedrijfsopzet, voor het vernieuwde Cultuurbedrijf een besparing van 1,9 miljoen euro op: vijf ton voor theater De Maagd, vijf ton voor het CKB en negen ton voor het Markiezenhof. Door meer samen te werken met bedrijfsleven en onderwijsinstellingen kan er “méér met minder”  bereikt worden. Minder geld voor de gemeente, zo blijkt. Een voorbeeld van ‘cultureel ondernemerschap’ is het uitbesteden van de horeca in het Markiezenhof. Daar legt de gemeente nu jaarlijks 110.000 euro op toe. Nog geen twee jaar geleden is het museumcafé ingrijpend vernieuwd.

Digitale rondleidingen

Al met al staat de gemeente met de rug tegen de muur als het om reorganisaties gaan. Niets doen is geen optie en forse ingrepen zijn onvermijdelijk, constateren zowel de wethouder en diverse raadsleden. Zo komt Maarten van ‘t Hof met de suggestie om meer gebruik te maken van digitale rondleidingen in het museum. In Frankrijk heeft hij daarvan geslaagde voorbeelden gezien.

Extra dialoogavond

Het laatste woord over de ingrijpende reorganisatie bij het Bergse Cultuurbedrijf is nog niet gesproken. Er komen nog gesprekken met de ondernemingsraad en ook diverse raadsleden willen er nog verder over debatteren. Van der Velden heeft woensdagavond tijdens de presentatie de toezegging gedaan binnenkort een extra dialoogavond voor de raad te organiseren. In mei neemt de raad een besluit over het bezuinigingspakket.