Bergse raad worstelt met solidariteit: ‘Energie in Balans? Niet ten koste van Bergen op Zoom’

De gemeenteraad van Bergen op Zoom heeft zich woensdagavond gebogen over de nieuwe regionale energieaanpak: het Regionaal Plan Energiesysteem – West-Brabant Energie in Balans (RPE-WBEB). Hoewel het plan op steun kan rekenen voor de brede participatie en langetermijnvisie, klinkt er ook stevige kritiek vanuit meerdere fracties. Met name de ‘vage invulling van het begrip solidariteit’ over het Powerport-energiekluster bij Moerdijk en de beperkte verwerking van eerdere zienswijzen liggen onder vuur.

Het RPE-WBEB geldt als opvolger van de huidige Regionale Energiestrategie (RES) 1.0, die dateert uit 2021, en schetst de koers voor de toekomstige energievoorziening in West-Brabant. Naast duurzame opwek richt het plan zich op warmte, waterstof, groen gas en uitbreiding van netcapaciteit. De solidariteitsverklaring met het Powerport-project in Moerdijk blijkt echter een heet hangijzer.

Zorgen over windmolens

Rian Govers-Gabriëls (Lokaal Realisme) noemt de solidariteitsgedachte richting Powerport “onduidelijk” en “onverstandig”. Volgens haar opent de gemeente daarmee de deur voor grootschalige projecten die ten koste gaan van de leefomgeving. Haar fractie blijft fel tegen nieuwe windmolens binnen de gemeentegrenzen, mede vanwege beperkingen rond vliegbasis Woensdrecht.

Ook Ruben Bals (GroenLinks/PvdA) deelt die zorgen deels, al prijst hij het participatieproces rond het plan. Wel mist hij een duidelijke terugkoppeling op eerder ingediende zienswijzen. “Netcongestie blijft bovendien een groeiend knelpunt,” waarschuwt hij.

Overvol stroomnet

Op één punt is de raad unaniem: het overvolle stroomnet vormt een serieuze belemmering voor zowel de energietransitie als economische ontwikkeling. “Bedrijfspanden staan leeg omdat ze niet aangesloten kunnen worden,” zegt Wesley Janssens (D66). Ook GBWP en CDA/V-BoZ wijzen op het belang van ‘slimme regie’ om te voorkomen dat de transitie vastloopt.

Democratische controle

Daarnaast leeft de vrees dat de gemeenteraad onvoldoende grip houdt op de uitvoering. Aydin Akkaya (Bergs Collectief) benadrukt dat de energietransitie niet alleen technisch, maar ook maatschappelijk van aard is. “De raad moet een actieve rol behouden.” Hij pleit bovendien voor betere afspraken over het tegengaan van energiearmoede en een evenredige ruimtelijke verdeling van de opgave.

Ook Harm Huijsmans (Samen0164) uit kritiek op het gebrek aan duidelijkheid over het mogelijke windpark bij de Rubeerdijk. “Is dit plan inmiddels geschrapt, of verdwijnt het stilletjes in een la? Inwoners hebben recht op transparantie.”
Marco de Kock (VVD) pleit voor een robuust, maar haalbaar energiesysteem. “Goede communicatie is geen kwestie van méér, maar van beter. Maatwerk is essentieel.”

Twijfels over waterstof

Camiel van der Meeren (BVB) noemt het plan “een lege huls” en zet vraagtekens bij de locatiekeuze voor het 380 kV-station in de Auvergnepolder. Hij pleit voor kernenergie als reële optie en overweegt een amendement in te dienen. Waterstof wordt door meerdere partijen als te duur en onrealistisch beoordeeld.

College: raad blijft aan zet

Wethouder Hans Peter Verroen probeert de raad gerust te stellen: “Met dit plan stemt u niet in met concrete uitvoeringsmaatregelen. De raad blijft verantwoordelijk voor wat er in Bergen op Zoom gebeurt.” Volgens hem zijn zienswijzen van de raad wel degelijk verwerkt, al is niet elke suggestie letterlijk overgenomen.

Ook erkent hij dat de communicatie beter kan. “We nemen die signalen serieus. Er is inmiddels een communicatiemedewerker speciaal voor de energietransitie aangesteld.” Hij wijst op de betrokkenheid van het burgerforum en verschillende informatiebijeenkomsten als belangrijke pluspunten.

Besluitvorming

Hoewel het college aanstuurt op vaststelling van het plan, geven meerdere fracties aan met aanvullingen dan wel tegenstemmen te komen. Voor Lokaal Realisme en BVB is instemming in de huidige vorm uitgesloten. Partijen als D66 en GroenLinks/PvdA zijn voorzichtiger positief, maar stellen wel voorwaarden. Volgende week donderdag neemt de raad een besluit.