IJslandse aanpak moet voorkomen dat jongeren drinken en roken

De gemeente Etten-Leur kan een voorbeeld nemen aan IJsland op het gebied van preventiemaatregelen om jongeren te wijzen op de gevolgen van drank- en drugsgebruik. Dat vindt raadslid Edgar de Jager van de VVD. In IJsland is het drank- en drugsgebruik namelijk van 70 procent naar 4 procent afgenomen.

Het IJslande preventiemodel slaat een burg in de aanpak om jongeren te informeren over de gevolgen van drank en drugs. Verschillende partijen die met jongeren te maken hebben zoals scholen, verenigingen en ouders werken samen om de boodschap over te brengen. “In de maatschappij is het cool geworden om te drinken of te roken”, zegt De Jager. “Ik wil niet oordelen, want ze zijn vrij in wat ze doen, maar als je het gaat normaliseren heb je het risico dat het uit de hand loopt.”

In het IJslandse model werken overheden, onderwijs en sport samen om gezamenlijk jongeren bewust te maken van de risico’s van alcohol en drugs. “Door het structureel overal te doen is er een mentaliteitsverandering ontstaan.” Voordat in IJsland het preventiemodel in gebruik werd genomen, lag het percentage jongeren dat dronk, rookte of drugs gebruikte op 70 procent. In twintig jaar tijd is dat percentage gedaald naar 4 procent.

Samenwerking

De samenwerking is volgens De Jager erg belangrijk. Hij heeft het model daarom in een motie voorlegt aan de raad. Dat doet hij samen met Hans Wierema van GroenLinks/PvdA. Vanuit het college en een aantal andere partijen werd er in eerste instantie huiverig gereageerd. “Ze gaven aan dat we al dingen deden in de gemeente en dat is natuurlijk goed, maar die geïntrigeerde aanpak is er niet.”

Volgens De Jager denken scholen of verenigingen misschien snel dat het een rol is voor ouders om hun kinderen op de risico’s te wijzen. “Vanuit ouders krijg ik wel eens de opmerking dat ze het lastig vinden om de discussie aan te gaan. Kinderen nemen afstand van ouders. Op die leeftijd en dat is normaal, maar het is een lastige leeftijd voor ouders.” Doordat op alle plekken waar jongeren zich bevinden dezelfde boodschap wordt uitgedragen, kunnen ze elkaar helpen. “Dan komt de boodschap veel krachtiger over.”

Succesvol

Na het succes in IJsland zijn ook zes gemeenten in Nederland met de aanpak gaan experimenteren. Ook in ons land bleek het te werken. “Die waren enthousiast. Vanuit het Trimbos instituut is er ook een speciaal programma voor gemeentes hierover.” Hij doet daarom een oproep aan het college om te inventariseren hoe ze het in Etten-Leur kunnen aanpakken.

Ook in de eigen gemeente ligt het cijfers van jongeren die drinken of roken rond de 70 procent, geeft De Jager aan. Er is volgens hem dus nog veel te winnen op het gebied van preventie. Uiteindelijk ging een meerderheid van de raad mee in zijn motie en moet het college aan de slag. “Scholen, verenigingen en ouders gaan minimaal één keer per jaar bij elkaar zitten. Daar kunnen ze gezamenlijk kijken hoe ze dingen kunnen aanpakken en wie wat doet.”

De Jager heeft er vertrouwen in dat de plannen ook na de verkiezingen door kunnen gaan. “Ik denk dat iedereen het belangrijk vind.” Als het aan het VVD-raadslid ligt komt er ook budget vrij om de plannen uit te voeren. “Het is een stuk investering, maar op de lange termijn levert het veel meer op”, sluit hij af. Voor 1 maart komt het college met een plan van aanpak.