Innovatiemiddag toont waterzuivering van de toekomst: ‘Poep is goud waard’
Poep en pies bevatten ook waardevolle mineralen - en deze grondstoffen wil het waterschap uit het rioolslib zien te halen. (foto: ZuidWest Update)
Waterschap Brabantse Delta organiseerde onlangs een innovatiemiddag bij de waterzuivering Nieuwveer, waar waterschapsbestuurders kennis konden maken met de toekomst van het waterbeheer en de waterzuivering. Het centrale thema: afval bestaat niet. Of beter gezegd: wat je doorspoelt, komt uiteindelijk weer terug. Want ons dagelijks rioolwater bevat óók grondstoffen die van grote waarde kunnen zijn voor een duurzame, circulaire economie.
De bestuursleden van het waterschap worden op de informatiemarkt meegenomen langs uiteenlopende innovaties waarmee het waterschap werkt aan de terugwinning van waardevolle stoffen uit afvalwater. Onderzoekers en techneuten tonen de laatste stand van zaken, op het gebied van research en development. Van fosfaatwinning tot bioplastics: de technologie ontwikkelt zich razendsnel.
Fosfaat uit plas en poep
Projectmanager Lucien Vogels laat zien hoe fosfaat -een eindige grondstof die essentieel is voor landbouw- wordt teruggewonnen uit rioolslib in de vorm van vivianiet, een blauwgrijs kristallijn mineraal. “Fosfaat komt gratis met het afvalwater binnen. We moeten stoppen met denken in termen van afval en gaan denken in grondstoffen,” aldus Vogels. Door gebruik te maken van magnetische scheidingstechnieken wordt het vivianiet uit het slib gehaald, dat kan als meststof of als kleurpigment opnieuw worden gebruikt.
Bioplastics uit vetzuren
Ook bioplastics zijn in opmars. Uit het slib worden vetzuren gehaald, die kunnen worden omgezet in PHA – een biologisch afbreekbaar polymeer. “Er staat al een proeffabriek in Emmen waar deze plastics worden gemaakt,” vertelt Vogels. “Het ziet eruit als hagelslag, maar het zijn korrels waarmee je bijvoorbeeld plantenbakjes kunt maken.” Grootschalige toepassingen zijn nog in ontwikkeling, maar de potentie is groot.
Zuiveren en energie winnen
Afvalwaterzuivering is al lang veel méér dan alleen het schoonmaken van water. Zo wordt het slib vergist, waarbij biogas ontstaat dat wordt omgezet in energie. Om dit proces te optimaliseren wordt onder meer polymeer toegevoegd, een stof die helpt bij het ontwateren van slib en daarmee transportkosten verlaagt.
Waterschapsbestuurder Wessel de Beer: “We proberen zoveel mogelijk stoffen uit afvalwater te halen. Daarmee wordt de zuivering een soort grondstoffenfabriek. Zaken als plastic doekjes kunnen we daar helaas niet voor gebruiken – die veroorzaken juist schade.”
Blik op de toekomst
Waterschap Brabantse Delta heeft stevige ambities. Zo moeten alle grote zuiveringen niet alleen energieneutraal zijn -dat is het waterschap nu al- maar gelden vanaf 2045 ook aanvullende eisen voor duurzame inkoop en eigen opwek.
Ook de verwijdering van medicijnresten en PFAS staat hoog op de agenda. Bestuurder Anco Sneep legt uit: “We willen in 2035 klimaatneutraal zijn en in 2050 volledig circulair. En dankzij innovaties zoals gemaalsturing besparen we nu al miljoenen euro’s per jaar, die we weer kunnen investeren.”
Verdroging
De innovatiemiddag valt op een zonnig moment, maar de schaduw van klimaatverandering was voelbaar. Door toenemende droogte en verdroging wordt water steeds waardevoller – want de regen van de laatste dagen lost de droogte niet op. Het waterschap onderzoekt mogelijkheden om gezuiverd water in de toekomst veilig te hergebruiken, bijvoorbeeld voor landbouw of natuur.
“Het zuiveren van water kost veel energie, maar wij zijn nu al energieneutraal. En we willen dat blijven,” benadrukt Sneep. “Water is één van de belangrijkste grondstoffen die we hebben. We moeten het koesteren – én benutten.”