Nieuwe drinkwaterwinning leidt tot bezorgdheid: ‘Overbodig en tegen de afspraak in’

De plannen van drinkwaterbedrijf Brabant Water om vanaf 2028 jaarlijks 3,5 miljoen kubieke meter grondwater op te pompen bij Kruisland, stuit op weerstand bij de natuurkoepelorganisatie Stichting de Brabantse Wal. Bestuurslid Joep Rooijmans uit Bergen op Zoom noemt de voorgenomen waterwinning “onnodig en in strijd met gemaakte afspraken.”

“Brabant Water is medeondertekenaar van het grondwaterconvenant uit 2021, waarin juist staat dat het grondwatergebruik moet worden verminderd”, zegt Rooijmans. “Toch kiest het bedrijf nu voor méér oppompen in een tijd waarin de natuur snakt naar water.” In Stichting de Brabantse Wal zijn vier natuurorganisaties vertegenwoordigd: Benegora, IVN Groene Zoom, de Vogelwerkrgoep Bergen op Zoom en Namiro.

Drinkwater uit zeewater als alternatief

Brabant Water stelt dat de winning nodig is om tijdelijke tekorten in West-Brabant te voorkomen, tot nieuwe technieken beschikbaar zijn. Toch benadrukt Rooijmans dat die techniek – zeewater ontzilten – al volop in ontwikkeling is. Nabij de Bergse Diepsluis op Tholen is een proefproject van Brabant Water in voorbereiding.

“Wereldwijd wordt al lang op grote schaal drinkwater uit zeewater gehaald. De techniek is er. De enige vraag is of het op tijd klaar is, maar zelfs dan zijn er genoeg andere oplossingen om een tijdelijk tekort te voorkomen”, aldus Rooijmans.

Minder verbruik, meer besparing

Volgens Rooijmans daalt de watervraag in Brabant al structureel. “Door de hoge energieprijzen zijn mensen minder warm water gaan gebruiken. Daarnaast ligt ons waterverbruik per persoon met 125 liter per dag veel hoger dan in Vlaanderen, waar ze gemiddeld 80 liter per dag gebruiken.”
Hij pleit voor een ander prijsbeleid. “Wassen, koken en toiletspoelen moeten betaalbaar blijven. Maar langdurig douchen, tuinen sproeien en zwembaden vullen mogen wat mij betreft best wat kosten. Daarmee drukken we de vraag op een eerlijke manier.”

Tijdelijke pleister

Ook bedrijven kunnen hun waterverbruik terugschroeven, en agrariërs zouden minder grondwater nodig hebben als regenwater beter wordt vastgehouden.
“De verantwoorde route is: drinkwater besparen, regenwater vasthouden en zeewater ontzilten. Niet opnieuw grootschalig grondwater onttrekken,” zegt Rooijmans. “De winning in Kruisland is een tijdelijke pleister op een structureel probleem. En die pleister is simpelweg overbodig.” De milieu-effectrapportage van Brabant Water beslaat ruim 220 pagina’s. Volgens Rooijmans is dat niet om de feiten te onderbouwen, maar om “rond te praten wat vierkant is”.

Reactie Brabant Water

In een reactie stelt woordvoerder Wouter Kempenaar, van Brabant Water: “Brabant Water is wettelijk verplicht om drinkwater te leveren aan alle Brabanders. Op dit moment is er code rood in West-Brabant. Dat betekent dat er bij warme zomers nu al een kans is op een drinkwatertekort.”

De drinkwaterwinning in Kruisland is op korte termijn nodig om iedereen in West-Brabant van drinkwater te voorzien, benadrukt hij. “Ook met de winning in Kruisland blijven we binnen onze totale vergunningsruimte. Bovendien werken we hard aan de afspraken die we hebben gemaakt met partners in het grondwaterconvenant.”

Waterbesparing

Brabant Water voert een publiekscampagne voor waterbesparing, merkt de woordvoerder op. “Het is onzeker wat voor effect dat heeft op de toekomstige totale drinkwatervraag. Ook omdat de bevolking en bedrijvigheid in Brabant blijft groeien.”

Pilots

Op dit moment is Brabant Water bezig met pilots om van zowel zeewater als brakwater drinkwater te maken. “De pilot in Genderen voor brak water loopt. De pilot voor zeewater bij de Bergse Diepsluis in Tholen wordt op dit moment voorbereid. Bij beide projecten zal het nog vele jaren duren voordat er daadwerkelijk drinkwater uit de kraan komt. Die tijd hebben we niet.”

Het is voor de watervoorziening in Brabant cruciaal dat we inzetten op al deze verschillende sporen – stelt Kempenaars. “Dit betekent dat we alles op alles zetten om onze aanvullende bronnen brakwater en zeewater, de winning in Kruisland en waterbesparing succesvol te maken.”