Reimerswaal keert zich tegen PFAS-lozingen Sabic: ‘Het gaat om ónze gezondheid’

De gemeenteraad van Reimerswaal heeft zich dinsdagavond unaniem uitgesproken tegen de vergunningswijziging van Sabic in Bergen op Zoom voor het lozen van PFAS-houdend afvalwater in de Westerschelde. Hoewel de lozing van de PFAS-variant PFBS plaatsvindt in Zeeuwse wateren, is het de provincie Noord-Brabant die de vergunning moet verlenen aan het chemiebedrijf. Volgens Sabic heeft het bedrijf al diverse maatregelen genomen om de PFBS-emissies terug te dringen en werkt het nog steeds aan minimalisering van de uitstoot.

De Zeeuwse buren willen dat het lozen van deze schadelijke stoffen, zoals PFBS via een persleiding bij Waarde, per direct wordt tegengehouden. De motie, die dinsdagavond door de voltallige raad werd gesteund, is ingediend door de PvdA en mede-ondertekend door Leefbaar Reimerswaal, CDA, SGP, VVD en ChristenUnie. De raad draagt het gemeentebestuur op om zich als belanghebbende te mengen in de vergunningsprocedure, bezwaar aan te tekenen en samen met andere Zeeuwse overheden een duidelijk tegengeluid te laten horen.

Brabantse vergunning, Zeeuwse gevolgen

Het gaat om een vergunningswijziging van Sabic om deze PFAS te lozen in de Westerschelde, tot een hoeveelheid van ongeveer acht kilo per jaar. De stoffen komen vanuit de vestiging in Bergen op Zoom via een persleiding uit bij Waarde. Volgens het Rijksinstituut volksgezondheid en milieu (RIVM) breken deze stoffen nauwelijks af in het milieu en kunnen ze zich ophopen in het lichaam. Op lange termijn levert dit risico’s op voor de volksgezondheid en het ecosysteem van de Westerschelde.

De lozing gebeurt dus vanuit Noord-Brabant, maar de impact is direct voelbaar in Zeeland. Dat steekt bij de gemeenteraad van Reimerswaal, zegt initiatiefnemer van de motie, raadslid Marjolein Sinke-Oele (PvdA):“Kinderen zwemmen in dit water, boeren bewerken grond vlak langs de dijk. Het is niet uit te sluiten dat nevel met PFAS uit de lozing op het land terechtkomt. Wij willen niet machteloos toekijken terwijl er vanaf de Brabantse kant wordt besloten over wat er hier in de Westerschelde gebeurt.”

Onbegrip over communicatie

De raadsleden tonen zich vooral verbolgen over het feit dat Zeeland niet is geïnformeerd over de vergunningaanvraag. Daardoor was het voor Reimerswaal onmogelijk om tijdig bezwaar te maken of een zienswijze in te dienen. Raadslid Daniël van Iwaarden (SGP): “Al jaren verzetten we ons tegen de PFAS-vervuiling van de Westerschelde. En nu, juist op het moment dat we in actie kunnen komen, worden we niet betrokken. Het gaat hier niet om bestuurlijke bevoegdheden, maar om de veiligheid van onze inwoners.”

Vorige week sprak ook bestuurder Egbert Lobee van Stichting Gezond Water uit Hansweert de gemeenteraad toe. Hij riep de gemeente op zich nadrukkelijker in de vergunningzaak te mengen. Die oproep krijgt nu gehoor.

Oproep aan Bergen op Zoom

De motie roept het gemeentebestuur van Reimerswaal op om niet alleen in actie te komen richting de provincie Noord-Brabant, maar ook het gesprek aan te gaan met het stadsbestuur van Bergen op Zoom, waar Sabic gevestigd is. Het bedrijf ligt al langer onder vuur vanwege de lozing van het PFAS-houdende afvalwater. De provincie Noord-Brabant had eerder dit jaar strengere voorwaarden opgelegd, waarop Sabic bezwaar maakte. De rechtszaak daarover dient op 23 september.

Reimerswaal wil zich nu formeel als belanghebbende laten registreren bij de bestuursrechter. Het gemeentebestuur moet bovendien contact leggen met andere Zeeuwse gemeenten en maatschappelijke organisaties, om zo gezamenlijk de zorgen richting de rechter en het bevoegd gezag te kunnen uitspreken.

“Geen bijzaak, maar mensenzaak”

Volgens Sinke-Oele staat er veel op het spel. “Onze inwoners moeten kunnen rekenen op schoon zwemwater, gezonde landbouwgrond en een leefomgeving die niet onder druk staat door chemische stoffen die niet afbreken. Dit is geen bijzaak, dit is een mensenzaak. Als bestuurders mogen we hier niet stil over blijven.”

De Reimerswaalse oproep komt op een gevoelig moment voor Sabic en de provincie Noord-Brabant. De kwestie raakt niet alleen Zeeland, maar stelt ook vragen over de transparantie en samenwerking tussen provinciale overheden aan beide zijden van de Westerschelde. Het Bergse college en waterschap Brabantse Delta -eigenaar van de afvalwaterleiding bezinnen zich nog op mogelijke actie, zo hebben woordvoerders eerder gemeld.