Reizend Lichtje brengt licht in de donkere dagen: ‘Dat mensen het gevoel krijgen van: je wordt gezien’

In de gemeente Moerdijk gaat sinds vorig jaar in elke kern een reizend lichtje rond. Wie erachter zit, bleef lang een raadsel. Uiteindelijk bleek dat wethouder Pauline Joosten te zijn. Op eigen initiatief is ze ermee begonnen, om mensen een lichtje te brengen tijdens de donkere dagen.

Het Reizend Lichtje is een tasje gevuld met verschillende dingen. “Met een lichtje en een schrift en uitleg erbij. Mensen mogen dat een dag of twee bij zich houden en in het schriftje schrijven wat ze ervan vonden”, legt Joosten uit. Daarna mogen zij zelf kiezen aan wie ze het weer doorgeven. Dit jaar zit er ook een flyer bij met activiteiten die tijdens de feestdagen te doen zijn. “Daarmee hoop ik dat mensen denken: ik ga toch de deur eens uit en ben ik wat minder alleen.”

Hart onder de riem steken

Het idee ontstond vorig jaar om mensen anderen een hart onder de riem te laten steken. “Ik weiger te geloven dat niemand meer naar elkaar omkijkt. Dat geloof ik gewoon niet”, vertelt Joosten. Het Reizend Lichtje heeft volgens haar dan ook bewezen dat mensen wel degelijk naar elkaar omkijken.

Vorig jaar begon ze met vijf lichtjes in Willemstad, maar als snel kwamen er vragen uit andere kernen. “Uiteindelijk reisden er 65 lichtjes en daarvan zijn er 58 weer terug ’thuis’ gekomen”, zegt ze. Het is namelijk de bedoeling dat de lichtjes halverwege januari weer terug bij het startpunt komen. Ook dit jaar gaan er weer 65 lichtjes rond.

Ik weiger te geloven dat niemand meer naar elkaar omkijkt.

Waar Joosten vorig jaar alleen begon, heeft ze dit jaar in elke kern hulp van minstens twee vrijwilligers. Dat zijn onder andere Janneke Driesprong en Ina Vos voor Willemstad en Bernadette Kannekens voor het buitengebied rondom Klundert. “Het was niet mijn bedoeling dat het gelijk zo groot zou worden, dus uiteindelijk had ik daar wel heel veel werk aan”, zegt ze lachend.

Mooie verhalen

Tussen de verhalen zitten soms hele mooie, maar ook heftige. “Het grootste thema dat terugkomt is rauw, verlies en verdriet”, geeft Joosten aan. Verhalen zijn vaak ook erg persoonlijk, zoals mensen met zorgen of fysieke of mentale problemen. “Ze schrijven dat van zich af en ik vind het zo bijzonder dat ze dat aan het schriftje toevertrouwen.”

Dat mensen het gevoel krijgen van: je wordt gezien.

Maar bijvoorbeeld ook iemand die precies op de dag dat het lichtje kwam een spannend tentamen had. “Dat is een schot in de roos.” Zoiets is precies wat Joosten met het Reizend Lichtje hoopt te bereiken. “Dat mensen het gevoel krijgen van: je wordt gezien.” Ze vindt het dan ook heel mooi dat inwoners de lichtjes steeds verder brengen en zo aan elkaar denken. “Dat is gewoon goud.”

Meer dan alleen een lichtje

Janneke Driesprong is een van de vrijwilligers die dit jaar meehelpt. Vorig jaar kreeg zij als eerste een van de lichtjes. Dat was ook voor haar op een bijzonder moment, omdat ze was ontsnapt aan een auto-ongeluk. “Toen hadden we wel zes engeltje op onze schouders”, zegt ze. Dit jaar brengt ze de lichtjes vooral bij ouderen en mensen die minder mobiel zijn. “Het is zo’n bijzondere ervaring geweest.”

De aandacht is eigenlijk nog mooier dan het lichtje.

Zo is ze bij een oud-inwoner van Willemstad in het ziekenhuis in Roosendaal geweest. “Hij vond het zo bijzonder dat ik langskwam.” Het initiatief vindt ze heel goed en het wordt ook goed ontvangen. “Gewoon de aandacht, dat is eigenlijk nog mooier dan het lichtje. Mensen voelen zich gezien”, vertelt Driesprong.

Het halen en brengen van de lichtjes levert haar nog meer op. Op die momenten raakt ze vaak in gesprek met de mensen bij wie ze langskomt. “Ik heb laatst een kwartier met een mevrouw zitten praten. Dat geeft je dan zo’n goed gevoel.”

Beleid rondom eenzaamheid

Naast initiatiefneemster van het Reizend Lichtje is Joosten ook wethouder, met eenzaamheid in haar portefeuille. Het is volgens haar eens van de moeilijkste dingen waar je iets aan kan doen. “Je kan heel mooi beleid opschrijven, maar uiteindelijk moet het gebeuren achter de voordeur.” Daar komen als gemeente of hulpverlener is lastig. “Maar met zoiets simpels kom je dus wél achter die voordeur.”

Je kan mooi beleid opschrijven, maar het moet gebeuren achter de voordeur.

Ze geeft de vrijwilligers mee dat ze hulp kunnen inschakelen. Bijvoorbeeld als zij denken dat het hard nodig is of wanneer mensen daar behoefte aan hebben. Dat gaat wel in overleg met de mensen zelf. “Maar dan kunnen we dat als gemeente oppakken.”

Ook volgend jaar wil Joosten samen met de vrijwilligers de lichtjes weer door de gemeente laten reizen. “En dan nog weer beter, want we blijven het verbeteren. Ook met de input die ik van de vrijwilligers krijg”, sluit ze af.