Roosendaal

Roosendaal zet gedragswetenschap in tegen zwerfafval bij afhaalrestaurants

Afvalstapel van gebruikte fastfoodverpakkingen zoals hamburgerdoosjes en milkshakebekers met rietjes

Foto: Hans Stockfotografie

Bianca van Vugt Bianca van Vugt

Nu we bij de restaurants niet binnen mogen en dus veel eten afhalen, ligt er steeds meer rommel op straat. De gemeente Roosendaal wil van al dat zwerfafval af en hoopt dat restaurants daarbij gaan helpen. Hiervoor is samen met gedragswetenschappers een communicatiecampagne opgezet: ‘Eten afhalen, afval opruimen’. Horeca-ondernemers kunnen gratis een starterspakket krijgen met onder andere raamposters, papieren afvalzakken en servetten. Ze kunnen daarmee hun klanten oproepen het afval op te ruimen en ondertussen hun plastic verpakkingen vervangen door milieuvriendelijker materiaal.

De gemeente Roosendaal wil dat er uiteindelijk helemaal geen zwerfafval meer te vinden is: een 100 procent zwerfafvalvrije gemeente. Maar sinds de coronacrisis is die uitdaging alleen maar groter geworden. Want er wordt steeds meer eten afgehaald bij lokale restaurants. En in de buurt van die afhaalplekken ligt juist steeds meer troep op straat. Daarom begint de gemeente Roosendaal de campagne ‘Eten halen, afval opruimen’. Een campagne die is opgezet met behulp van gedragswetenschappers.

Minder zwerfafval én minder plastic

De campagne vraagt wel om medewerking van de restaurants en fastfoodketens. “Een 100 procent zwerfafvalvrije gemeente bereiken we alleen als we daar samen ons best voor doen,” zegt wethouder Klaar Koenraad. “Wij geloven dat het mogelijk is en dat deze campagne ons een stuk verder brengt in ons doel.” Campagneposters herinneren klanten er aan hun eigen rommel op te ruimen. Als klanten dat doen, hoeven ondernemers zelf minder op te ruimen. Want de ondernemers moeten de boel schoon houden tot op 25 meter rondom hun zaak. Dus de horeca is er zelf ook bij gebaat om hun klanten bij de les te houden.

Maar de gemeente wil niet alleen de hoeveelheid zwerfafval aanpakken. Wethouder Koenraad wil ook het soort afval aanpakken. “We gaan niet alleen voor minder zwerfafval, maar ook voor minder plasticgebruik. Daarmee slaan we twee vliegen in een klap,” legt ze uit. “We vragen klanten om hun afval netjes op te ruimen. De ondernemer vragen we om minder plastic verpakkingsmateriaal te gebruiken en hun omgeving in een straal van 25 meter op te ruimen.”

Positieve gedragsverandering

De campagne ‘Eten afhalen, afval opruimen’ is onderdeel van ‘RSD aan de Bak’. Hiermee probeert Roosendaal al sinds 2019 het gedrag van mensen te veranderen als het gaat om afval. Bijvoorbeeld het beter scheiden van huisvuil en het voorkomen van zwerfafval. Om het gedrag van inwoners te veranderen is meer nodig dan een goed verhaal. Daarom werkt de gemeente Roosendaal samen met gedragswetenschappers.

Bas Raeijmaekers is senior projectleider afval en grondstoffen. Hij legt uit wat de gedragswetenschappers kunnen betekenen voor de afvalcampagnes van de gemeente. “Zij helpen ons om een positieve gedragsverandering bij inwoners én ondernemers te faciliteren. Door bijvoorbeeld de juiste middelen en boodschappen te gebruiken. Het moet vooral duidelijk zijn wat we van de inwoner verwachten.”

Verhaal gaat verder onder de foto

Servetten en papieren tas met oproep om afval mee te nemen en thuis weg te gooien
Foto: gemeente Roosendaal

Eerste campagnepakket is gratis

De gemeente Roosendaal is tevreden over de resultaten tot nu toe, vertelt Raeijmaekers: “Van de samenwerking met deze gedragswetenschappers zien we al mooie eerste resultaten bij andere campagnes, maar we zijn er natuurlijk nog niet. We willen 100% zwerfafvalvrij zijn. Daarom gaan we ook dit jaar weer met z’n allen aan de bak voor een schoner Roosendaal!”

De gemeente heeft een speciaal campagnepakket gemaakt voor restaurants, afhaalrestaurants en fastfoodketens. Die kunnen daar gratis mee aan de slag. In het pakket zitten onder andere papieren afvalzakken, servetten en raamposters. De ondernemers kunnen zelf kiezen welke middelen ze willen gebruiken. “Daarbij vragen we ondernemers om hun klanten te wijzen op het netjes opruimen van hun afval. De samenwerking met ondernemers is in onze ogen cruciaal om de campagne te laten slagen,” legt Raeijmaekers uit.

Meteen inschrijven

Het pakket is alleen de eerste keer gratis. Het is daarna aan de ondernemer om te besluiten door te gaan, of misschien zelfs een eigen methode te bedenken tegen het zwerfafval. De komende weken krijgen restaurants bericht over ‘Eten afhalen, afval opruimen’. Als ze meedoen, krijgen ze aandacht op de website en sociale media van de gemeente Roosendaal. Restauranteigenaren die zich meteen al willen opgeven, kunnen zich inschrijven op RSD aan de Bak of informatie opvragen via [email protected].