Staat voor rechtbank om falend PFAS-beleid: ‘Niet afwachten, maar regie nemen’

Gemeenten, provincie en waterschap wachten al jarenlang op landelijke wetgeving die het mogelijk maakt vervuiling van PFAS door industrie beter aan te pakken. Een aantal milieuorganisaties sleept nu de Staat der Nederlanden voor de rechter, om via een procedure landelijk beleid af te dwingen. Onder de aanklagers ook Stichting Gezond Water, de organisatie die zich verzet tegen de PFAS-vervuilingen van Sabic in Bergen op Zoom.

Audio: Egbert Lobée, van de Stichting Gezond Water.

Het conflict draait in West-Brabant vooral om PFBS-houdend afvalwater van Sabic in Bergen op Zoom, dat al jarenlang ongehinderd in de Westerschelde wordt geloosd. PFBS (perfluotbutaansulfonzuur), een variant van PFAS, is een moeilijk afbreekbare chemische stof die zich ophoopt in het milieu en in het menselijk lichaam. De stof komt vrij bij het productieproces van kunststof.

Regie nemen

Egbert Lobée, bestuurslid van Stichting Gezond Water, vindt het de hoogste tijd dat de landelijke overheid regie neemt in het PFAS-dossier en niet langer afwacht op wat Brussel doet. “Wij vinden het onacceptabel dat bedrijven als Sabic dit water mogen lozen. Er bestaan technieken om deze stoffen uit afvalwater te halen, maar die worden niet toegepast omdat het te duur is. De overheid faciliteert dit door vergunningen af te geven.” De rechtszaak wordt bekostigd door geld van een anonieme weldoener, aldus Lobée.

Bronaanpak werkt

Angelien Hagenaars, dagelijks bestuurslid van Waterschap Brabantse Delta: “Wij zijn voorstander van een duidelijk landelijk beleid”, stelt ze. Daarbij is ze voorstander van een bronaanpak. “Wat er niet in zit, hoef je er ook niet uit te halen.” Via de afwateringsbuizen van waterschap Brabantse Delta komen jaarlijks nog steeds kilo’s PFAS in het water terecht. Volgens Hagenaars is de opgave om deze stoffen uit het water te halen enorm kostbaar en het waterschap onderzoekt hoe dat het best en betaalbaar kan worden gedaan.

Moties

Onlangs zijn zowel in het algemeen bestuur van het waterschap, als in de gemeenteraad van Bergen op Zoom, moties behandeld die zich uitspreken tegen PFAS. De motie bij Brabantse Delta is niet aangenomen, die in de Bergse raad wel maar alleen na weglating van Sabic als grootvervuiler. Lobée is daarover teleurgesteld: “Het blijft in de politiek bij woorden alleen, zonder écht door te pakken.”

Alle PFAS-emissies

Antoinette van Bennekom, penningmeester van Stichting Gezond Water, benadrukt dat het PFAS-dossier véél verder reikt dan alleen Sabic. “Het gaat niet alleen om PFBS, maar om alle PFAS-emissies die schadelijk zijn voor mens en milieu. De overheid moet bestaande wetgeving en Europese normen strikt toepassen, lozingen beperken en saneringen uitvoeren waar nodig.” Lobée merkt op: “Onze regio en de Westerschelde zijn letterlijk de dupe van dit beleid. Het wordt tijd dat de overheid bedrijven aanspreekt en inwoners beschermt tegen deze giftige stoffen.”