Symposium over cybercrime: ‘Het is niet ons werk, wel onze verantwoording’

Ruim tweehonderd ondernemers uit de regio kregen dinsdagavond in de bioscoop in Bergen op Zoom informatie over cybercriminaliteit. Onder leiding van presentator Ewout Genemans kwamen verschillende sprekers aan het woord. Het doel van de avond? Ondernemers bewust maken van cybercrime en hoe ze zich ertegen kunnen beschermen.

Cyberburgemeester Marleen Sijbers van Tholen en burgemeester van Bergen op Zoom Margo Mulder openden de avond en benoemden het belang van de bijeenkomst. “Als het mensen gebeurt, voelen ze zich dom of naïef. Ik hoop dat het bespreekbaar wordt”, zegt Sijbers. “Erover praten is de enige manier om oplossingen te vinden.”

Daarna neemt Ewout Genemans – bekend van onder andere Bureau Maastricht – het over. Hij vraagt de zaal wie er al iets aan cyberveiligheid doet. Eén vrouw denkt dat ze wel goed zit met een firewall en een dubbele authenticator. “Daarnaast heb ik een webmaster. Jonge gast die veel weet en daar vertrouw ik op”, geeft ze aan. Terwijl ze het zegt beseft ze dat het waarschijnlijk niet goed genoeg is.

Ook is er al iemand in de zaal die al eens te maken heeft gehad met cybercriminaliteit. “We kregen een wordbestand van een vervoerder die we geopend hadden. De hackers wilden 10.5 bitcoins. Dat was toen nog 450 euro, dus dat hebben we gewoon betaald”, vertelt de ondernemer.

Ervaringsdeskundige

Het bedrijf van Xander Koppelmans werd een aantal jaar gelden gehackt, terwijl er wel degelijk voorzorgsmaatregelen waren getroffen. Hij had een reclamebureau in Goes en werkte bijvoorbeeld voor BLØF, Racoon en de gemeente Veere. Bij de hack verloor hij bijna al zijn bestanden en projecten. “We zagen onze hele mappenstructuur verdwijnen en belden nog naar de systeembeheerder. Misschien was hij iets aan het aanpassen, maar nee”, aldus Koppelmans.

De ondernemer moest er in eerste instantie een beetje om lachen. “Hoezo ik?”, dacht hij. “Ik ben toch helemaal niet interessant voor hackers. Maar als ze de grote bedrijven niet kunnen hacken, zijn de toeleveranciers next in line.” Daarmee wil hij het publiek duidelijk maken dat ieder bedrijf doelwit kan worden.

Wij hebben regels waar we ons aan moeten houden, maar criminelen hebben dat niet.

Wat doe je op zo’n moment? “De stekker eruit trekken”, reageert iemand uit de zaal. “Dat hebben wij ook gedaan, maar dat bleek helaas niet de oplossing”, antwoordt Koppelmans. Het enige wat hij nog had waren afgeronde projecten, want die stonden op een offline server. “Maar ik kan geen video van vorig jaar opnieuw aan BLØF verkopen. Dat gaan ze zien”, gaat hij verder.

Er zit nog veel schaamte bij bedrijven als ze gehackt worden, maar het kan iedereen overkomen. “Wij hebben allemaal regels waar we ons aan moeten houden, maar criminelen hebben dat niet”, vertelt burgemeester Sijbers. Ook haar is het wel eens overkomen. “Er werd 750 euro in Parijs afgeschreven op de dag dat ik beviel van mijn dochter, dus toen wist ik zeker dat het niet klopte. Sindsdien check ik altijd mijn afschriften, want dat deed ik daarvoor eigenlijk nooit”, vertelt ze.

Bewustwording

De kern van de avond is vooral om ondernemers bewust te maken van de gevaren van cybercriminatiteit. “Met autorijden hebben we regels bedacht om het aantal ongelukken te laten dalen en dat is gelukt. Dat zouden we ook bij cybercrime moeten doen”, stelt etisch hacker Peter Lahousse. Het aantal cyberaanvallen is sinds 2004 flink gestegen, laat hij in zijn presentatie zien.

Koppelmans heeft een website waarop je kan zien of jouw gegevens ooit gehackt zijn en bij welk bedrijf dat is geweest. Hij heeft dat getest voor de gemeenten Tholen en Bergen op Zoom en het blijkt dat de gegevens al in de systemen van hackers ronddwalen. Alleen burgemeester Margo Mulder heeft geluk, want haar mailadres is nog veilig. “Wat je op dat moment doet? Je wachtwoord veranderen”, geeft Koppelmans de zaal mee.

Ik had de helft van mijn leven aan mijn bedrijf gewerkt en ik één klap was alles weg.

Voor Koppelmans was het helaas te laat. Hij vroeg na ongeveer anderhalf jaar op advies van zijn accountant zijn faillissement aan. “Ik had de helft van mijn leven gebouwd aan mijn bedrijf en in één keer was alles weg”, zegt hij geëmotioneerd.

Cyberburgemeester Sijbers hoopt dat mensen het na deze avond vaker over het onderwerp gaan hebben. “Maak het bespreekbaar. Als deze mensen het later op kantoor of op een feestje er met elkaar over praten zijn we al een heel stuk in de goede richting”, zegt ze. Ook Koppelmans benadrukt dat het belangrijk is om te weten wat je moet doen. “Hang een papier op bij de EHBO-doos, zodat iedereen weet wat hij of zij moet doen. Ook de stagiair”, zegt hij. “Cybercrime is niet ons werk, maar wel onze verantwoordelijkheid”, sluit hij af.