Bergen op Zoom

Trekkers, hooibalen en manifest: Bergse vrouwen eisen hun plaats op in de Vastenavend

Han Verbeem Han Verbeem

De Bergse Stichting Vastenavend, ruim 77 jaar een onbetwist mannenbolwerk van de Boereploeg, moet eraan geloven: de ‘Bergse vrouwen voor Vastenavend’ eisen hun plaats op in de organisatie van het Vastenavendfeest. Uit handen van burgemeestersvrouw Elma Petter kreeg Stichtingvoorzitter Bas van Oevelen een manifest overhandigd: “Beste Boeren: open de poorten van uw vesting! Het motto van dit jaar – ‘wie de leut et, et de toekomst’ – is een uitnodiging om moderne geschiedenis te schrijven.” Van Oevelen gaat hierover met de vrouwen verder in gesprek, belooft hij. “Vastenavend is immers een inclusief feest.”

Tijdens de Boeremaaltijd, de jaarlijkse bijeenkomst van Boereploeg en gemeenteraad, hadden de oud-burgemeesters zaterdag al een oproep gedaan voor toelating van vrouwen. Al in de loop van de maandag gonst het van geruchten in de straten van het Krabbegat: er staat iets te gebeuren, vanavond aan de Kaai. Meer dan honderd vrouwen zouden protesteren en openstelling van het lidmaatschap van de Boerenploeg eisen. Inderdaad stond een complete Boerinneploeg klaar om de delegatie van de Stichting te ontvangen.

Een carnavaleske knipoog maar wél met een serieuze ondertoon: het is tijd voor verandering.

Hooibalen, trekkers, omgekeerde Vastenavendvlaggen en een zingend protest onder begeleiding van dweilbands. Alles in een gemoedelijke en vooral leutige sfeer. Het protest is een carnavaleske knipoog naar de mannenwereld, maar wél met een serieuze ondertoon: het is tijd voor verandering. De Stichting Vastenavend heeft in de geschiedenis slechts éénmaal een vrouw toegelaten, voormalig burgemeester Ans van den Berg, en dat was alleen omdat het niet anders kon. Burgemeesters zijn nu eenmaal automatisch Stichtinglid – zo bepalen de statuten.

Stem laten horen

Kort na half acht sprak Elma Petter het toegestroomde publiek toe. “Wij, Vrouwen Voor Vastenavend, hebben onze stem laten horen en uitgebracht”, sprak ze strijdbaar. “Wij vrouwen, staan vandaag op de barricaden, net als Marianne tijdens de Franse Revolutie.” Net als Marianne destijds staan de Bergse Vrouwen voor Vastenavend “symbool voor de moderne vrouw, die er niet voor terugdeinst om in volstrekte gelijkheid met het mannelijke geslacht betekenis te willen hebben in onze samenleving.” Ook andere historische voorbeelden passeren de revue: van Alleta Jacobs (de eerste vrouwelijke arts) tot ‘Iron Lady’ Margareth Thatcher, Heks Wana en natuurlijk Mie d’n Os, “een dijk van een wijf – en dat bedoelen we in elk opzicht positief.”

Zie dit manifest ook als de stroop, waarmee je meer vliegen vangt dan met azijn.

Het manifest is een vervolg op het Manifest van 1946, dat geldt als de oprichtingsakte van de naoorlogse Vastenavend in ‘t Krabbegat, “Zie dit manifest als de katalysator om vrouwen de aansluiting te laten houden bij het feest der feesten, zoals dat in ’t Krabbegat al eeuwen wordt gevierd. Zie dit manifest ook als de stroop, waarmee je meer vliegen vangt dan met azijn.”

Genderneutraal

Kijkend naar de toekomst willen de Vrouwen voor de Vastenavend een Boereploeg waar iedereen welkom is, een afspiegeling van de samenleving. Dat is ook wat de oprichters in 1946 voor ogen hadden. “De Stichting Vastenavend bestaat straks dus niet meer uit mannen en vrouwen, maar uit mensen. En laten we wel wezen: het woord Krabben heeft betrekking op zowel mannen als vrouwen. De benaming van onze stadsbewoners is al van oudsher genderneutraal.”

Het Boerinneprotest op de Kaai (Foto: ZuidWest Update / Hans-Jorg van Broekhoven)