VVD wil meer grip op jeugdzorg in Bergen op Zoom: ‘Zorg voor wie het écht nodig heeft’

De uitgaven aan jeugdzorg in Bergen op Zoom zijn in vijf jaar tijd explosief gestegen van 18 naar 30 miljoen euro. Voor de VVD reden om nu in te grijpen. Samen met GBWP en Lokaal Realisme heeft de de partij donderdag een motie ingediend om het tij te keren. “We zijn op weg naar een systeem waarin niet meer gekeken wordt wie zorg nodig hééft, maar wie erom vraagt,” zegt VVD-raadslid Dave Lijmbach. “Dat is onhoudbaar – financieel én maatschappelijk.”

De motie ‘Grip op jeugdzorg’ is ingediend tijdens de bespreking van de jaarstukken 2024 in de gemeenteraad. Volgens de indieners is er sprake van overconsumptie: steeds meer jongeren belanden in de jeugdzorg, terwijl de effectiviteit van de hulp onder de maat blijft. “Slechts tien tot twaalf procent van de jeugdzorginterventies is aantoonbaar effectief,” stelt Lijmbach in zijn motie. “En ondertussen krijgt inmiddels één op de zeven jongeren hulp – dat was in het jaar 2000 nog één op de 27.”

Lichte ambulante hulp

Wat vooral opvalt, constateert Lijmbach, is dat de grootste stijging zit in lichte, ambulante hulp. Zwaardere vormen van zorg – zoals residentiële opvang – zijn al die jaren stabiel gebleven. Volgens de VVD komt daardoor juist de groep jongeren met complexe problematiek in de knel. “We moeten echt terug naar de basis: jeugdzorg is er voor kinderen die het zonder hulp niet redden. Niet voor elk probleem of onzekerheid waar een jongere of ouder mee worstelt,” aldus Lijmbach.

Scherper toetsen

De motie pleit voor een reeks maatregelen. Zo moet scherper getoetst worden of hulpvragen wel echt onder jeugdzorg vallen, en moeten verwijzers en toegangsteams hier actief op worden getraind. Ook wil de VVD dat de toegang tot lichte jeugdzorg voorlopig niet verder verruimd wordt als dat leidt tot ongerichte instroom.

Belangenverstrengeling

Een ander punt van zorg is mogelijke belangenverstrengeling. In sommige gevallen bepaalt dezelfde partij wie zorg krijgt én levert die vervolgens ook. “Dan keurt de slager zijn eigen vlees,” zegt Lijmbach. “Dat moeten we voorkomen.” Daarom wordt het college gevraagd in kaart te brengen of er in Bergen op Zoom voldoende scheiding is tussen toegang en uitvoering. Ook moet het college in het najaar mogelijke alternatieven voor de huidige organisatievorm aan de raad voorleggen.

Tijd gunnen

De indieners vinden steun bij onder meer CDA, maar andere partijen -zoals GroenLinks-PvdA- stellen zich kritischer op. “Het college is al volop bezig met de transformatie van het sociaal domein. Laten we de tijd gunnen”, merkt Adam Ahajaj op. “Zonder tijdsdruk krijgt de omvorming van het sociaal domein het beste resultaat.” Ook SP en Bergs Collectief vinden de motie voorbarig. D66 kan in beide redeneringen meegaan -zegt Ufuk Cuman. Hij pleit voor een middenweg. En GBWP-voorman Arjan van der Weegen merkt op: “Grip is geen interventie. Grip hebben zorgt er voor dat je je niet financieel laat verrassen.”

Na diverse schorsing weten de diverse raadspartijen elkaar alsnog te vinden in een volledig herschreven en afgezwakte motie – die oproept tot monitoring van de jeugdzorgproblemen met een terugkoppeling naar de raad bij een nog te houden informatiebijeenkomst in oktober. En met dit compromis kan het college – én daarmee de gehele raad  – akkoord gaan.