Cyberteam politie: “Trek snel aan de bel bij cybercrime”

Het cybercrimeteam in politiedistrict de Markiezaten roept mensen op om snel aan de bel te trekken als ze slachtoffer denken te zijn van cybercriminaliteit, zoals whatsappfraude of ceo-fraude. Via een beeldverbinding legt een cybercrime-expert van de politie uit waarom.

Door: Vincent Krijtenburg (video) en Roland Pijnen (tekst)

Het is deze week de Week van de Veiligheid. Jan putters, districtsrechercheur van het cybercrimeteam uit de regio, vertelt uitgebreid over het ‘misschien wel wereldwijde fenomeen’: Cybercriminaliteit. Dag én nacht werkt het team aan de vele barrières die deze vorm van oplichting met zich meebrengt.

“De digitale wereld is een hele vlugge wereld. Juist die vlugge wereld zorgt ervoor dat wij als politie weleens achter het net vissen.” Volgens Putters krijgt het team te maken met veel gegevens die verdampen. Dat zorgt er voor dat iets niet onderzoekwaardig is. “De geboekte successen hadden vooral te maken met heel veel mensen aan de achterkant, dus aan de innende kant.”

Cybercriminaliteit in de regio

“Alles wat er in de wereld gebeurt daar krijgen wij ook regelmatig een flard van mee,” aldus Putters. “CEO fraude is dit jaar bijvoorbeeld meerdere keren voorgekomen in de regio, zoals op industrieterrein Moerdijk. Heel veel bedrijven maakte daar gebruik van een Office 365 pakket. In dat pakket zat een plug-in, oftewel een mogelijkheid om zodoende in de computers van het bedrijf te komen.” Bij CEO fraude doen criminelen zich voor als baas van werknemers en vragen ze om geld over te maken.

Ook kwam het team achter iemand die computervredebreuk had gepleegd. “Via via kwam de fraudeur in zijn computer terecht. Iemand klikte op de link van het mailtje dat hij had gestuurd.” 

In 2018 was er een nogal bizarre wending in het opsporen van een cryptodief uit Ossendrecht. Crypto, ook wel bitcoin genoemd, is virtueel geld. De man uit Ossendrecht kwam onbewust in aanraking met een crimineel en raakte zo 40 á 50 duizend euro aan crypto kwijt. “Soms lijkt het heel erg vernuftig en soms is het een soort van onwetendheid, domheid en dat soort dingen die dan voorbij komen,” vertelt Putters over de ‘cryptodief.’

Oplichting

Het cybercrimeteam krijgt te maken met cybercriminaliteit in ruime en in enge zin. Cybercriminaliteit in enge zin komt sporadischer voor dan cybercriminaliteit in ruime zin. Het is een échte hack, bijvoorbeeld een DDoS-aanval, aldus Putters. De hack kan ethisch zijn, maar in de meeste gevallen wil men geld lospeuteren.

Zo ook bij cybercriminaliteit in ruime zin. Je kunt dan denken aan Whatsapp fraude, Fishing en hulpvraag fraude. Cybercriminelen in ruime zin kunnen heel geniepig zijn. Ze doen zich voor als familielid of zetten je voor het blok. Wat Putters de laatste tijd opmerkt is dat criminelen zich voordoen als medewerker van de bank of van het RIVM. Er wordt gevraagd gegevens in te vullen of geld over te maken. “Vroeger was het zo dat de bank je compenseerde, nu ben je gewoon je geld kwijt,” vertelt Putters duidelijk.

Cyberteam van de Politie

Sinds 1 januari 2019 werkt het cybercrimeteam aan zaken van Rucphen tot aan Stavenisse. Jan Putters en zijn team staan nog steeds versteld dat er mensen, ondanks alle waarschuwingen op de radio en tv, het slachtoffer worden van cybercriminaliteit. “Een cybercrimineel kan je buurman, een Nigeriaan of Amerikaan zijn. Wees alert om het geen dat om ons heen gebeurt, niets is wat het lijkt.”