Hitte jaagt jonge zwaluwen uit nest: drukte bij vogelopvang in Zundert

Het is érg druk in de opvang van Vogelrevalidatiecentrum (VRC) Zundert. Momenteel worden daar meer dan honderd jonge gierzwaluwen opgevangen – en het aantal blijft oplopen. De reden: vanwege de hitte van de afgelopen weken lopen de vogeltjes naar de rand van hun nest, op zoek naar wat verkoeling. Vervolgens vallen ze op de grond.

Momenteel vangt het VRC meer dan honderd jonge zwaluwen op. Dat is niet persé nieuw, vorig jaar kwamen er ook al 180 nest-springers binnen. “Maar het is wel voor het eerst dat de gierzwaluwen zo vroeg in het jaar, en met zoveel tegelijk, komen”, vertelt Latoya Siemons namens het VRC.

Gierzwaluwen bouwen hun nesten onder de dakpannen en nok. Als daar de zon op staat, kan het erg warm worden. Vorige week zijn extreem hoge temperaturen gemeten. “Normaal wordt het pas eind juli warm, nu was het eind juni al zo warm. Er kwamen er zóveel tegelijk. We hebben nu ongeveer 125 jonge zwaluwen in de opvang. De kans is dus groot dat we dit jaar meer dan 180 zwaluwen gaan opvangen.”

De pubers vinden ons niet leuk en nemen niet zomaar eten aan.

Afhankelijk van hun leeftijd moeten de jonge vogels om de 1 tot 2,5 uur gevoerd worden. Dat gebeurt met de hand en is niet zo makkelijk. “Gierzwaluwen doen hun bekje niet open als ze honger hebben. Andere vogels doen dat wel.” Daarnaast accepteren ze voedsel van een mens een stuk slechter. “Vooral de pubers, die vinden ons niet leuk en willen dus niet zomaar eten van ons aannemen.” Ter vergelijking: het voeren van honderd mussen duurt ongeveer dertig minuten. Honderd gierzwaluwen ongeveer twee uur.

Eigenlijk hebben we zeven vrijwilligers per dag nodig, zaterdag waren er twee.

De jonge vogels kosten Latoya en haar (vrijwillige) collega’s dus heel wat extra tijd. Die tijd is schaars, zeker tijdens de vakantieperiode. “Eigenlijk hebben we zeven vrijwilligers per dag nodig om alle dieren te verzorgen. Zaterdag waren er maar twee. Dat in combinatie met de langere voerbeurten maakt het wel pittig.”

Ondanks dat de temperaturen deze dagen wat lager liggen, zijn de volgende tropische dagen alweer in aantocht. “Daar kunnen we ons niet echt op voorbereiden”, gaat Latoya verder. “Hooguit extra voer inslaan, en we kunnen de verblijven gereed maken als we weten dat de dierenambulance er een hoop komt brengen.” Afgelopen vrijdag kwam de dierenambulance bijvoorbeeld 27 zwaluwen in één keer brengen.

Goede conditie is belangrijk

Zodra de gierzwaluwen ongeveer 45 gram wegen, worden ze weer vrij gelaten. Ook moeten de vleugelpunten elkaar drie centimeter kruisen. “Dan vliegen ze gelijk naar Afrika, want daar overwinteren ze.” De gierzwaluw komt daarna nooit meer op de grond. “Ze doen alles in de lucht, zoals eten en paren. Pas na drie jaar komen ze weer naar Nederland, waar ze een nest maken in de nok van een dak. Ze moeten dus écht goed op conditie zijn voor we ze weer los kunnen laten.” Het lichtste vogeltje in de opvang weegt ongeveer 17 gram. “Die moet dus nog even blijven.”

Latoya roept op om bakjes water in de tuin te zetten wanneer de temperaturen weer stijgen. “Niet alleen voor de gierzwaluw, maar voor alle dieren!”