Bergen op Zoom

Jildiz fotografeerde Krabbegatse kledij: ‘Geen prinses of superheld’

Jildiz Kaptein fotografeert de kledingtraditie van de Bergse Vastenavend | Foto: Jildiz Kaptein

Niek de Bruijn Niek de Bruijn

Omdat het volgens haar cultureel erfgoed is, vertelt fotografe Jildiz Kaptein in 160 pagina’s het verhaal van de Krabbegatse kledingtraditie. Daarom brengt ze, door middel van crowdfunding, een fotoboek uit. “Hoe wij verkleedt gaan met Vastenavend, is uniek in Nederland.”

Momenteel heeft ze haar fotostudio in Hoorn, maar Jildiz groeide op in Halsteren. “Voor mij betekent Vastenavend mijn roots. De traditie is een stukje van mijn zijn.” Dat wil ze graag overbrengen met haar portretten, ook ver buiten Bergen op Zoom.

Gordijnen en lampenkappen

Over het ontstaan van de kledingtraditie, bestaan volgens de fotografe verschillende theorieën. “Na de Tweede Wereldoorlog had men weinig te besteden. Om toch verkleed te gaan, werden er allerlei dingen uit huis getrokken”, vertelt Jildiz. Daarnaast zou iedereen door de vitragegordijnen, rode zakdoeken en lampenkappen gelijkwaardig zijn. “Maar het is nog steeds een mysterie waar de oorsprong ligt.”

Tekst gaat verder onder afbeelding:

“Boven de rivier kunnen ze zich hier geen voorstelling van maken”, merkte Jildiz onder andere bij haar oud-medestudenten aan de Koninklijke Academie Beeldende Kunsten in Den Haag. Het feest betekende tijdens haar studie zo veel voor haar, dat ze het haast onacceptabel vond dat haar tentamens tijdens Vastenavend vielen. “De krokusvakantie viel later. Dat vond ik zo raar!”

Daarom sprong ze na haar laatste toets direct in de trein en knoopte op het perron nog snel een gordijn om. “In Krabbegat gaan ze niet verkleed als prinses of superheld, maar als Dweil”, vertelt ze over de kledingetiquette. Toen ze vervolgens in Bergen op Zoom aankwam, zag ze de laatste praalwagens nog voorbij rijden.

Nadruk op kleding

Jildiz vindt de Krabben fascinerend. In 2018 ontstond daarom het idee om anderen te gaan portretteren, om de traditie door te geven aan een volgende generatie. “Ik wil de échte Krab laten zien, met nadruk op de kleding.” Dat vindt ze namelijk het bijzonderste aspect aan de Bergse Vastenavend.

Daarom plukte ze drie edities de Krabben van straat. Die fotografeerde ze in een mobiele studio, achterin bij café ‘t Slik en in de kleedkamers van de Stoelemat. De van oorsprong documentairefotograaf, maakte ook foto’s tijdens de optocht en in de kroegen, maar besloot deze uiteindelijk niet te gebruiken. “Die beelden zie je al zo vaak. De focus ligt op de details van de kleding.”

Ik wil de échte Krab laten zien.

Wel maakte ze een foto op een ontplofte zolder, bij mensen die zich verkleedden voor de Vastenavend. “Zo ziet het er bij iedereen wel uit”, lacht ze. Die foto is uiteindelijk op de uitklapkaft van het boek gekomen. Daarnaast worden de foto’s aangevuld met tekst, waaronder een column van Willem Loeff over het narrenpak van zijn oom Sjaak en het belang van tradities.

Tekst gaat verder onder afbeelding:

Tijdens het Neuzebal is de crowdfundingsactie via Voordekunst gelanceerd. Daarmee worden de drukkosten terugverdiend. Als tachtig procent van het streefbedrag binnen veertig dagen wordt gehaald, zo’n 17.000 euro, kan men als tegenprestatie het boek alvast pre-orderen.

Lees ook: Myrte heeft een uit de hand gelopen hobby: pop-upwinkel Vintage Vastenavend Lees ook: Carl 3D-print Vastenavend-schaakspel: ‘Acht uur bezig met één stuk’