Nieuwsanalyse – De rol van fatsoenspolitie past het Bergse college niet

Je zal maar ambtenaar zijn bij de gemeente Bergen op Zoom. Werken voor misschien wel de mooiste gemeente op de Brabantse Wal, daar waar Brabant Zeeland kust, als een eeuwenoude parel tussen wereldsteden. Een droombaan zou het moeten zijn, maar een nachtmerrie is het voor velen. Niemand is zijn of haar baan meer zeker.

Bezuinigingsspook

Want het bezuinigingsspook waart rond op het stadskantoor. Van de pakweg 660 banen komen er 60 te vervallen: tien procent van de formatieplaatsen verdwijnt. Dat is nu eenmaal het onvermijdelijke gevolg van de bezuinigingsopdracht die het Bergse college heeft uit te voeren.

Speelbal

En of deze onzekerheid al niet erg genoeg is, dan zijn de Bergse ambtenaren ook nog eens de speelbal in de politieke raadsdebatten. Raadsleden en commissieleden spreken laatdunkend over ambtelijke rapporten, bestemmingsplannen die niet uit de verf komen en bestuurlijke hoofdpijndossiers die te wijten zouden zijn aan geblunder. Daarbij worden de uitvoerende ambtenaren zelfs met naam en toenaam genoemd. Het gevolg: negatieve berichten in de media.

Slechte pers

En een slechte pers, dat willen de Bergse collegeleden nu eenmaal niet. Reden voor gemeentesecretaris Johan Rutten en wethouder Patrick van der Velden om samen met de raad de koppen bij elkaar te steken. De tone-of-voice moet anders, zo schrijven ze in een brief aan de raadsleden. Raadsleden zouden de afgesproken gedragscode niet naleven en uitlatingen doen waardoor de gemeente Bergen op Zoom als werkgever in een kwaad daglicht komt te staan.

Uitdagingen

De gemeente staat inderdaad voor uitdagingen maar, zo schrijven de lokale bewindslieden aan de raad: “Deze uitdagingen vragen juist om vertrouwen in medewerkers die het in de uitvoering uiteindelijk ook waar moeten zien te maken. En bij de spaarzame vacatures die we nog invullen tijdens de vacaturestop, ondervinden we steeds meer moeite om goede medewerkers te werven in sollicitatieprocedures.” Het aantal reacties op uitstaande vacatures zou beperkt zijn en sollicitanten gaan op de loop als ze zich wat meer verdiepen in de gemeente Bergen op Zoom. Zelfs de kandidaten die in een vergevorderd stadium van de procedure zitten, haken af als hen duidelijk wordt wat ze te wachten staat.

Spannende tijden

Het zijn spannende tijden, schrijven Rutten en Van der Velden en benadrukken: “Dat ontslaat ons echter niet van de plicht om in woord en geschrift elkaar en zeker onze medewerkers, met fatsoen te bejegenen.” Daarom willen ze met de raad afspraken maken over de berichten op social media: over de woordkeuze in columns, en brieven en in het openbare debat. Dat alles zou in een speciale raadsbijeenkomst afgekaart moeten worden. Achter gesloten deuren, uiteraard.

In de spiegel

Opmerkelijk genoeg richten Rutten en Van der Velden zich in hun brief tot de Bergse raad, maar het zou de collegeleden sieren als ze zelf ook ‘ns in de spiegel zouden kijken. Nog geen maand geleden kwam de businesscase over de toekomst van schouwburg De Maagd en museum-stadspaleis het Markiezenhof in de raad aan de orde. Dezelfde wethouder Van der Velden, die nu de raadsleden op het matje roept, sprak toen: “Het is niet normaal dat er 24 betaalde medewerkers rondlopen in het Markiezenhof.” Deze opmerking is bij menigeen -en niet in het minst bij de betrokken personeelsleden zelf- in het verkeerde keelgat geschoten. Het getuigt niet van respect voor het keiharde werk dat ze verrichten en wordt als weinig fatsoenlijk ervaren.

Met de helft minder?

Goochelwerk met tabelletjes en volstrekt onvergelijkbare cijfers met een museum in Zutphen zou volgens het college moeten aantonen dat het Markiezenhof met ruim de helft minder mensen óók goed uit de voeten kan. “Als ze het daar kunnen, moet het hier ook lukken”, is de drogredenering. Businesscases… het klinkt mooi en zelfs bíjna professioneel. Maar het gaat hier, op de keper beschouwd, niet om de mensen – museummedewerkers die niet weten of hun baan volgend jaar nog wel bestaat. Het gaat om bezuinigingen, om geld, om keiharde pegels. Het college moet 1,9 miljoen structureel zien te bezuinigen op het Cultuurbedrijf waarvan 9 ton op het Markiezenhof. En de personele lasten zijn nu eenmaal de grootste kostenpost. Dan is een redenering al snel gevonden om te kunnen snijden. Hoezo, niet normaal? College… doe eens normaal!