Onwerkelijk leeg en stil in ’t Krabbegat, ‘Het is troosteloos, geen feest, geen Vastenavend’

De Grote Markt in Bergen op Zoom doet bijna surrealistisch aan. Want waar in andere jaren het op maandag het zwart ziet van de krabben met hun kroost om de Kindervastenavend te zien, is het plein nu leeg. Hoog boven de historische binnenstad vliegen tientallen zeemeeuwen die luidkeels de oorverdovende en pijnlijke stilte doorbreken. “Dat doet wel zeer”, zegt artiest en Bergenaar in hart en nieren Eric Elich.

Door: Raoul Cartens

Elich was jarenlang de trouwe nar naast ‘d’n ‘Oogheid’ in ’t Krabbegat. Vooral op de maandagmiddag speelde hij zijn rol, tijdens de Kindervastenavend. Dit is een toneelstuk op een podium voor het stadhuis uit 1611, gadegeslagen door duizenden mensen op de stampvolle Grote Markt.

Maar ook de volgende dag – op dinsdag – is het middeleeuwse plein altijd de beste plek om naar de optocht te kijken. Maar dit jaar dus even niet, want ook de optocht door ‘t Krabbegat werd vanwege het coronavirus afgelast.

De Grote Markt in Bergen op Zoom tijdens de optocht in 2018 (foto: Raoul Cartens)

Aangekleed

Weken voorafgaand aan het leutfeest wordt de binnenstad van Bergen op Zoom altijd door de gemeente en inwoners versierd en aangekleed. En de toren van de Sint-Gertrudiskerk – de Peperbus – krijgt een gezicht, boerenkiel en armen. Hij kan dan zelfs praten.

Maar dit jaar bijna geen versieringen. Hooguit hier en daar in een verloren etalage of raam van een woonkamer. En de Peperbus heeft dit jaar alleen maar zijn gezichtje gekregen, staat dus eigenlijk in zijn nakie en zwijgt. Allemaal vanwege corona.

Eric Elich als nar van ‘t Krabbegat in 2017 (foto: Raoul Cartens)

Toch ziet de oude nar ook positieve dingen. “Het Vastenavendgevoel is er nog steeds. Je wilt zingen en vieren. Dus zoeken de mensen het nu in oude beelden, op YouTube en op televisie. En dat we het nu een jaar over moeten slaan, maakt de Bergenaren misschien fanatieker om het volgend jaar nog beter te doen. Vastenavend en Bergenaren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.”

Confetti

Niet alleen de Grote Markt maar ook het Bleekveldje, aan de rand van het centrum, ligt er stil en verlaten bij. Traditioneel dweilt iedereen hier na afloop van de Kindervastenavend heen om samen de Zevensprong te dansen. Middenop staat het beeld van het Geitje van Mie den Os. Ze heeft een gordijn om en op de grond liggen verdwaalde bloemen en confetti. Tekenen dat de Bergenaren toch – niet massaal, maar op hun eigen manier – een beetje Vastenavend hebben gehouden. Bijna stiekem.

Het geitje op het Bleekveld in Bergen op Zoom (foto: Raoul Cartens)

Zelfs het coronavirus zal het chauvinisme van de Bergenaren niet klein kunnen krijgen. “Vastenavond is net als onkruid; het vergaat niet”, zegt Eric Elich met een brede lach zoals alleen een echte nar die op zijn gezicht kan toveren.