PvdA-GroenLinks Tholen wil opheldering over kosten mestafvoer bij Welgelegen

De Thoolse raadsfractie van PvdA-GroenLinks vindt dat het college de gemeenteraad beter had moeten informeren over de saneringskosten van de inmiddels gesloopte boerderij bij industrieterrein Welgelegen. De kosten voor mestafvoer kwamen fors lager uit, na ingrijpen van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA): geen 470.000 euro -zoals de gemeente had begroot- maar ‘slechts’ 130.000 euro. Raadsleden Nancy Raas en Jan Heshof willen duidelijkheid.

Eerder stelden PvdA-GroenLinks en ABT al kritische vragen over de sanering van varkensboerderij Britt. Burgemeester Marleen Sijbers en gemeentesecretaris Jan Fraanje gaven de raad in een brief meer uitleg.

Aankoop in 2015

De kwestie loopt al tien jaar. In 2015 besloot de gemeenteraad de varkenshouderij aan de Groeneweg aan te kopen voor vijf miljoen euro. Dit gebeurde om het bedrijventerrein Welgelegen verder te ontwikkelen, aldus Sijbers en Fraanje. “We onderzochten of we de geur konden verminderen met luchtwassers, maar dat bleek niet genoeg. Daarom hebben we besloten de varkenshouderij te kopen.”

Vervuilde mest

Bij de koop van de boerderij werd afgesproken dat de silo’s leeg zouden zijn. Toen de boerderij werd overgedragen, bleek er echter nog veel mest aanwezig te zijn, zowel vloeibare als vaste mest. “Toen we de mest wilden afvoeren, ontdekten we dat de mest vervuild was met bouten en moeren. Dat zorgde voor extra problemen”, schrijven de burgemeester en gemeentesecretaris.

Tussenpersoon

De kosten voor het afvoeren van de mest liepen snel op. De gemeente besloot de vaste mest te verdunnen, daarvoor was zo’n 2.000 tot 2.500 kubieke meter water nodig. De kostenraming die de gemeente liet opmaken voor de afvoer van dit mestwater kwam uit op 470.000 euro. Maar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) wilde dat Tholen een tussenpersoon inschakelt voor de afvoer van de laatste mest. Dat pakte 340.000 euro voordeliger uit – zo blijkt nu pas, uit beantwoording van de raadsvragen.

Eigen grond

Om de kosten lager te houden, besloot de gemeente een deel van het mestwater op eigen grond uit te rijden – volgens het college volgens de regels van het Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL): “Het mestwater bestond voor 98,6 procent uit water en de bemonstering liet zien dat het fosfaat- en stikstofgehalte veel lager was dan toegestaan.” De mest is verspreid over bouwgronden in de wijk Molenvliet.

De totale kosten voor de sloop van de opstallen en het afvoeren van de mest zijn inmiddels opgelopen tot 700.000 euro. De kosten voor het afvoeren van de resterende vaste mest kunnen oplopen tot 200.000 euro, afhankelijk van de manier van afvoeren. “Deze kosten kunnen we opvangen binnen de grondexploitatie”, aldus gemeentesecretaris Jan Fraanje. De resterende vaste mest wordt voorlopig opgeslagen op een stuk grond van de gemeente.

Kritische kanttekeningen

Heshof en Raas plaatsen kritische kanttekeningen bij deze uitleg van het college: “Het opruimen van de achtergebleven mest door het zelf uit te rijden op eigen grond werd goedkoper geacht op basis van één offerte, die veel te duur bleek; daar is een oorzakelijk verband”, aldus Heshof. “Is er bij een dergelijk hoog bedrag geen tweede offerte gevraagd”, zo vragen de raadsleden van PvdA-GroenLInks zich af.

De afvoer van mest kwam ná het constateren van de vervuiling voor rekening van de gemeente. Dat is volgens hen anders dan in het bestek was beoogd en afgesproken over meerwerk – alleen over asbest zijn volgens de vragenstellers afspraken gemaakt.

De raadsleden willen vooral weten wát de NVWA destijds heeft geoordeeld, zodat een intermediair moest worden ingeschakeld. “Dit is actueel omdat de gemeente immers overweegt de resterende vaste mest alsnog zelf uit te rijden op eigen grond.”, vervolgt Heshof: “Blijbaar zonder bezwaar van de NVWA?”

Al met al vindt PvdA-GroenLinks het bijzonder dat, aangezien er nauwelijks ervaring is bij het ambtenarenkorps met de sloop van dit soort casussen, blijkbaar niemand op het gemeentehuis zélf op het idee kwam om expertise in te huren.