Bergen op Zoom

Wakker Dier luidt noodklok over welzijn insecten bij megakwekerij Protix

Vincent Krijtenburg Vincent Krijtenburg

Dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier heeft een brandbrief gestuurd aan minister Wiersma, waarin het aandacht vraagt voor het welzijn van insecten in de snelgroeiende insectenkweekindustrie. In de brief wordt specifiek de megakwekerij van Protix in Bergen op Zoom genoemd. Jaarlijks worden hier miljarden insecten gekweekt, zonder dat er wettelijke bescherming geldt zoals die er wel is voor koeien, varkens en kippen.

Volgens Anne Hilhorst, directeur van Wakker Dier, ontbreekt het aan basisregels voor het houden van insecten. “Insecten zijn ook dieren, maar dat lijken we vaak te vergeten. Dus de bescherming die andere dieren krijgen in Nederland, krijgen deze insecten niet”, stelt Hilhorst in een interview in Bergen op Zoom. “Voor koeien en schapen zijn er regels over hoeveel je er samen in een hok mag houden, welke leefomstandigheden ze nodig hebben en hoe ze geslacht worden. Voor insecten is niets vastgelegd.”

Wakker Dier benadrukt dat het niet per definitie tegen de kweek van insecten is, maar pleit voor duidelijke regelgeving. “We zien de ontwikkeling van de insectenindustrie met zorg aan, vooral omdat de insecten worden gebruikt als voer voor kippen, varkens en vissen. Zo houden we de bestaande vee-industrie in stand”, zegt Hilhorst. “Maar als we insecten massaal gaan houden, moeten we dat wel netjes doen.”

Ploflarven

Een van de zorgen die Wakker Dier uit, is de genetische manipulatie van insecten. “Protix heeft met een genetica-bedrijf samengewerkt en een soort ‘ploflarve’ ontwikkeld die 39% groter groeit dan de natuurlijke vlieg” legt Hilhorst ui. “Dat laat zien dat er ook hier gerommeld wordt met genen.”

Daarnaast hekelt de organisatie het feit dat volwassen vliegen in de kwekerij geen voedsel krijgen. “Ze krijgen niets te eten omdat ze toch wel eitjes leggen, maar de dieren hebben wel honger. Wij vinden dat ze gewoon eten moeten krijgen.”

Megakwekerij

Protix is een van de grootste insectenkwekerijen ter wereld en een kwart van alle vliegenlarven wordt hier gehouden. “Je praat over ongeveer 70 miljard per jaar. Enorme aantallen!” Wakker Dier roept Protix op om meer verantwoordelijkheid te nemen en maatregelen te treffen om het welzijn van de dieren te verbeteren. Tegelijkertijd vraagt de organisatie de overheid om duidelijke regelgeving. “We willen dat de minister paal en perk stelt en regels opstelt over hoe je deze dieren mag houden. Als er steeds meer van dit soort megakwekerijen komen, moet er een basis worden afgesproken.”

Radiostilte

Tot op heden heeft Wakker Dier nog geen reactie ontvangen van minister Wiersma of van Protix. “We weten dat het een nieuw thema is, maar we hopen dat er hard aan gewerkt wordt en dat we binnenkort antwoord krijgen”, zegt Hilhorst. “We merken dat bedrijven zoals Protix veel van hun werkwijze als bedrijfsgeheim beschouwen en de deuren gesloten houden. Maar extra wetgeving betekent voor hen waarschijnlijk extra kosten en controle, en dat is niet in hun voordeel.”

Protix wil ook niet op de brandbrief reageren voor de camera van ZuidWestTV. Ook op verzoeken om binnen het bedrijf te filmen wordt afwijzend gereageerd. Wel geeft het bedrijf een schriftelijke reactie waarin de woordvoerder zegt dat het bedrijf veel waarde hecht aan dierenwelzijn.

Reactie Protix: “Naar aanleiding van de zorgen van Wakker Dier wil ik je laten weten dat we bij Protix veel waarde hechten aan het welzijn van dieren. Van de broedfase tot de laatste fase van de verwerking besteden we aandacht aan het welzijn van onze insecten.  Hoe we dit doen, kun je vinden op onze website in onze ‘animal welfare statement’ (in het Engels): https://protix.com/discovery-centre/animal-welfare. In het kort creëren we in onze fabriek een klimaat dat de natuurlijke leefomgeving van de zwarte soldatenvlieg nabootst, zodat ze hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen.”

Reactie Protix: Voor het dierenwelzijn zijn richtlijnen vormgegeven binnen de internationale brancheorganisatie IPIFF. Wij hebben vanaf het begin een actieve rol gespeeld in de ontwikkeling van deze richtlijnen en promoten deze actief. Hier zijn ze te vinden: Ensuring High Standards of Animal Welfare in Insect Production – International Platform of Insects for Food and Feed, Brussels  In lijn met deze richtlijnen kijken we naar de algemeen geaccepteerde “vijf vrijheidsgraden” van Brambell. Deze vormen de basis voor het vaststellen van goede welzijnspraktijken, rekening houdend met de specifieke kenmerken van insecten. Hierbij zijn normaal gedrag en een geschikte leefomgeving belangrijk. We zorgen ervoor dat het klimaat (oa vochtigheid en temperatuur) in onze fabriek vergelijkbaar is met dat van de natuurlijke leefomgeving van de zwarte soldatenvlieg. Op deze manier bieden we de mogelijkheid om hun natuurlijke gedrag te uiten.”

Dierenwelzijn

Hoewel het onderwerp voor velen nieuw is, ervaart Wakker Dier veel steun. “Veel mensen hadden er nog nooit over nagedacht, maar zodra ze erover horen, vinden ze het eigenlijk heel gek dat er geen regels zijn. We krijgen verrassend veel positieve reacties,” zegt Hilhorst. Dat er ook cynische reacties zijn, daar kijkt ze niet van op: “Wij krijgen altijd cynische reacties. Ook op het moment dat we zeggen dat kippen een beter leven verdienen of dat varkens naar buiten moeten. Niet iedereen vindt het welzijn van dieren net zo belangrijk als dat wij dat vinden. Maar goed, dat is ook onze rol. Wij vechten voor die dieren en in dit geval dus ook voor insecten.”

Volgens Wakker Dier is het belangrijkste dat er basisregels worden vastgesteld voor de kweek van insecten. “Het mooiste zou zijn als we duidelijke afspraken maken over hoe we met insecten omgaan. Daarnaast pleiten we voor een verschuiving naar meer plantaardig voedsel en minder dierlijke producten, zodat deze hele industrie uiteindelijk niet meer nodig is”, besluit Hilhorst.

Lees ook: Tweede Paasdag in het teken van Roosendaals dierenwelzijn