Bergen op Zoom

Bergse wethouder schrikt van vochtproblemen bij huurders Stadlander

Hans-Jorg van Broekhoven Hans-Jorg van Broekhoven

Eén van de grootste ergernissen die leven onder veel woninghuurders zijn vocht- en schimmelproblemen. Dat wees landelijk onderzoek uit in 2020 en Bergen op Zoom is daarin geen uitzondering. Zowel onze ombudsman als een aantal lokale politici beschikken over meerdere dossiers die dat aantonen. Dat gaat niet alleen verhuurders als Stadlander aan. Uiteindelijk zijn op lokaal niveau een gemeente en dus het college eindverantwoordelijk voor wonen, veiligheid en volksgezondheid. We spraken erover met wethouder Patrick van der Velden.

De bestuurder heeft Wonen in zijn portefeuille en staat ons tevens te woord namens zijn collega Mignon van der Zwan, die over Volksgezondheid gaat. Hij zegt: “Iedereen moet in Bergen op Zoom veilig en gezond kunnen leven, in een woning kunnen wonen. Dat is hartstikke belangrijk.” Hij is geschrokken van het signaal dat er veel huurders zijn met problemen. De gemeente krijgt maar af en toe meldingen en geeft die vervolgens door aan Stadlander. De wethouder vindt dat de wooncorporatie adequaat actie dient te ondernemen op berichten betreffende problemen.

Daarnaast zou ter voorkoming meer en betere voorlichting ook een goed idee zijn, vindt hij. Om zaken als verkeerd of niet ventileren zo veel mogelijk uit te sluiten. Niet alleen bij oude huizen maar zeker ook bij erg goed geïsoleerde nieuwbouw is dat van groot belang. Het luistert dan vaak zeer nauw zelfs. Het is de verantwoording van de verhuurder om klanten duidelijk te informeren. Die zegt dat te doen maar de praktijk is weerbarstig.

Oproep

Over de verhalen dat mensen soms lang niet werkelijk zijn geholpen zegt de wethouder: “Als er echt jarenlang niet naar gekeken wordt en de veiligheid komt in het gedrang, dan willen wij als gemeente dat heel graag weten.” Als wethouder Wonen krijgt Van der Velden niet zo vaak signalen dat er dingen mis zijn. Van de situaties die wel bekend zijn wordt werk gemaakt, belooft hij; “Daar gaan we dan ook achteraan.” Hij roept op het vooral te melden als het nodig is. “Natuurlijk moet je in eerste instantie altijd je verhuurder aanspreken maar als er aangaande veiligheid en gezondheid zaken zijn die niet opgelost worden, meld je dan echt bij de gemeente.”

Zuinig op vastgoed?

Bij het dossier in Halsteren bleek iets opmerkelijks. Daar heeft een huurder aan de Bernhardstraat serieuze vochtproblemen, al jaren. Hij meldt het steeds en vertelt dan ook dat in de woningen links en rechts van hem hetzelfde speelt. Toch doet Stadlander uit zichzelf niets met die informatie. Pas als die buren zelf ook echt gaan melden wordt er, als het meezit, actie ondernomen. Het staat nogal haaks op de bewering van de wooncorporatie dat ze er zuinig zijn op hun vastgoed en alleen al daarom de problemen serieus nemen. En dit komt ook elders voor. Huurders die wél steeds bellen en blijven melden voelen zich bovendien niet gehoord en weggezet als vervelend of zelfs leugenaar. Het geeft niet de indruk dat de corporatie dat aspect van de maatschappelijke verantwoording veel prioriteit geeft.

Perspectief bieden

Van der Velden vindt het soms lastig om wat te vinden van hoe de corporatie te werk gaat. “Ik kan niet in de keuken kijken van Stadlander”, vertelt de wethouder. Hij trekt wel een vergelijk met eigen beleid: “Wat wij als college proberen te doen is mensen perspectief bieden. Dus als je iets signaleert proberen we te werken aan een oplossing, daar geven we als het kan ook een termijn voor. We geven aan waar we naar toe willen. Je moet als organisatie die transparantie willen hebben.”

Misschien moet de corporatie de eigen organisatie eens tegen het licht houden, ontvalt hem. Hij ziet daar zelf eveneens een verantwoordelijkheid in; “Ik heb vier keer per jaar met Stadlander een bestuurlijk overleg, we kunnen dit ook gewoon op de agenda zetten. Deze nieuwe verhalen nodigen mij ook uit om het daar actief met elkaar over te hebben.” Het is zijn taak als wethouder, meldt hij stellig, om de corporatie aan te spreken op zaken die niet goed gaan.

Klachten serieus nemen

Het is logisch dat niet alles zo maar, laat staan meteen, opgelost kan worden, vindt Patrick. Wel moet een verhuurder dan uitzicht bieden en aangeven dat er aan een oplossing wordt gewerkt. Dat kan variëren van grootschalig onderhoud of het vervangen van zaken, tot het besluit dat er nieuwbouw moet komen. Als je het maar communiceert met huurders, dat vindt de bestuurder belangrijk. Wanneer blijkt dat er veel bewoners ontevreden zijn over of en hoe er naar ze wordt geluisterd, moet een organisatie eens serieus bij zichzelf te rade gaan. “Ik neem aan dat ze ook een analyse van binnengekomen klachten maken.” En als de veiligheid of gezondheid in het gedrang zijn moet er echt actie ondernomen worden, daar is de stadbestuurder heel stellig in.

Ook ziet de wethouder in dat het eigenlijk niet normaal is dat een externe ombudsman van een omroep ervoor moet zorgen dat huurders en hun corporatie weer in gesprek komen, in de hoop dat er deze keer echt wat aan de situatie verandert.

Communicatie

We schreven eerder al over de communicatie van de corporatie. Die is niet alleen richting huurders en bedrijven die reparaties verzorgen soms gebrekkig en eenzijdig. Het heeft er alle schijn van dat intern eveneens veel mis gaat. Tijdens gesprekken met woordvoerders bleek geregeld dat ze niet of slechts gedeeltelijk van dossiers op de hoogte waren. Zo werd over bepaalde situaties beweerd dat er al een jaar geen klachten waren, terwijl e-mails van huurders met medewerkers duidelijk aangaven dat het heel anders ligt. Wijzen naar het feit dat nieuwe klachten niet via de reguliere meldnummers binnen kwamen, maar direct bij medewerkers, is wel erg makkelijk. Er is niet voor niets contact gelegd tussen deze collega’s en de betreffende huurders. De wethouder weet ook niet waar zulke zaken misgaan. Dat er ergens iets blijft hangen mag hoe dan ook duidelijk zijn. Ook dit wil hij in het eerstvolgende overleg bespreken.

Meer oog voor voorkomen van kwalen

Over de zorgen omtrent volksgezondheid is Van der Velden heel eerlijk. “We zijn natuurlijk geen doctoren hier in het gemeentehuis.” Daarom wordt mensen met klachten soms gevraagd of ze van een arts een verklaring kunnen krijgen om bijvoorbeeld astmatische aandoeningen aan te tonen. Dat kan de urgentie verhogen. Maar voorkomen blijft natuurlijk beter dan genezen, erkent hij. Woningen moeten eigenlijk geen risico’s op kwalen met zich meebrengen. Dat gezondheidsaspect wil hij eveneens op tafel hebben bij een overleg met Stadlander.

Met andere, al dan niet commerciële verhuurders zijn die vaste overleggen er niet maar ze zijn wel bekend bij de gemeente en er wordt ook contact gehouden. “Dat is vooral de telefoon pakken en iets bespreken wanneer het nodig blijkt.” Vochtproblematiek is echter niet iets wat dan vaak speelt. Toch kunnen ook hun huurders zich melden bij de gemeente, als ze er zelf niet uit komen. “We zijn geen Klaagmuur maar als het nodig is kunnen mensen hier zeker terecht.”

De Markiezaten

Eerder legde politicus en waterschapbestuurder Louis van der Kallen uit waarom er volgens hem zo veel vochtproblemen zijn bij een straat als het Nonnetje en de omliggende wijk De Markiezaten. De oude veengrond zou niet echt geschikt zijn voor bebouwing. De wethouder kan weinig met die theorie, geeft hij aan; “Als wij ergens gaan bouwen worden er sonderingen genomen, om de bodemgesteldheid te controleren. Aan de hand daarvan wordt bepaald of er geboord of geheid moet worden, wat voor soort palen het dienen te zijn, hoe groot enzovoorts. Ik neem aan dat het destijds daar ook gewoon goed gebeurd is en dat er volgens de voorschriften gewerkt is.”

Volgens een bewoner van het Nonnetje zouden onlangs de architecten van toen door de straat gelopen hebben, foto’s makend van onder meer de huizen. Ze hebben volgens die huurder daar gezegd dat de bouw niet volgens de juiste wijze was verlopen. Woordvoerder Henk Bultstra van het betreffende bureau, Sputnik Architects, laat weten dat die bewoner wel klachten uitte maar dat vervolgens aan hem werd verteld dat deze ontwerpers zich alleen met de ruimtelijke en esthetische aspecten hebben bemoeid. “Onze opdracht was beperkt en de volledige technische uitwerking van het project is door de aannemer gedaan.” Het bureau doet geen uitspraken over de bouw en constructie van het geheel.

Heien, een kwestie van nadenken

Wethouder Van der Velden kan niet geloven dat het bij het heien is misgegaan. “Je moet daarbij ook met gezond verstand blijven kijken. Als de ene paal er gewoon in glijdt en de andere zie je per millimeter naar beneden gaan, dan moet je wel gaan nadenken.” Hij gaat ervan uit dat ook toen kritisch is gekeken of het wel goed ging en dat alle procedures gevolgd zijn. “Normaal gesproken zou anders de bouw stilgelegd zijn. Je kunt niet iedere millimeter sonderen vooraf.” Het is ook een kwestie van vertrouwen op het betreffende bouwbedrijf en de ontwikkelaars, zo blijkt. Verder is er een protocol voor bouwprojecten, legt de wethouder uit, om problemen te voorkomen.

Toch werd er verkeerd gebouwd, aldus een ambtenaar

In het kader van dat protocol is het bijzonder te noemen dat een ambtenaar, kort na het artikel waarin Louis van der Kallen uitgebreid vertelde over De Markiezaten, op persoonlijke titel een mail stuurde. Luuk van Baalen is projectleider gebiedsontwikkeling Markiezaten bij de gemeente. Hij was het niet eens met de analyse van de politicus en noemde de vochtproblematiek bij het Nonnetje “het gevolg van de gekozen bouwmethode en niet vanwege de bodemsituatie.” De aangelegde kruipruimtes zouden heel goed de oorzaak van de problemen kunnen zijn, omdat het grondwaterpeil onder de woning daardoor ‘opbolt’. Blijkbaar is er ondanks die door de wethouder genoemde procedures volop ruimte om af te wijken van de adviezen die de gemeente afgeeft.

De SP stelt vragen

Onlangs heeft de SP het college aangeschreven over het dossier ‘Schimmelwoningen’. Fractievoorzitter Theo de Jong en zijn collega Rob de Vos benoemen dat er steeds meer berichten komen over vocht- en schimmelproblematiek, terwijl veel huurders geen of weinig gehoor krijgen als ze dit melden. En dat terwijl gemeentelijke beleidsstukken beweren dat gezond wonen serieus genomen dient te worden. De socialisten accepteren dit niet en willen van B en W weten of en zo ja hoe die de situatie willen verbeteren. Ze stellen dat dit in de gemeenteraad uitgebreid aan bod dient te komen dit najaar. Onlangs was De Jong één van de politici die uitgebreid aan bod kwam over zijn ervaringen met Stadlander.

Heb jij ook een onderwerp voor onze ombudsman? Mail dan naar: [email protected]