De Krabbebossen: ‘Met de ogen van nu ging het er barbaars aan toe in die tijd’

De één is na zestig jaar nog getraumatiseerd en de ander heeft er naar eigen zeggen een leuke tijd gehad. Hoe het komt dat mensen zo uiteenlopende gevoelens bij De Krabbebossen hebben weet Gerda Godrie niet. Dat er een boel over de geschiedenis van het katholieke medisch kleuterhuis te vertellen is, weet ze wel. Ze schreef er zelfs een boek over.

Een artikel dat in april 2021 in de krant stond, was voor Gerda Godrie-van Gils (79) de aanleiding om in het onderwerp te duiken. “Na mijn boek over woonwagenbewoners had ik het idee dat het wel goed was. Maar ik kon het toch niet laten om weer te beginnen”, zegt de Etten-Leurse.

Ze doorzocht verschillende archieven en nam alle mogelijke literatuur tot zich. Ook ging ze op zoek naar mensen die hun verhaal wilden doen. Bij voorkeur laat ze de mensen hun verhaal opschrijven. “Dat dwingt mensen om na te denken en het geeft ze de mogelijkheid om het zelf na te lezen.” Tijdens dat contact merkte ze het grote tweespalt op tussen mensen die fijne en nare herinneringen aan De Krabbebossen hebben. “Als ik tijd genoeg had en jonger was, dan zou ik daar echt onderzoek naar doen. Want hoe kan het dat de één 60 jaar een trauma meedraagt terwijl de ander over diezelfde periode zegt van ik heb een leuke tijd gehad”, vraagt ze zich af.

Rust, Reinheid, Regelmaat

Het boek roept dus vragen op, maar het geeft nog veel meer antwoorden over het kinderherstellingsoord in Rijsbergen. Het gaat over de oprichting, een initiatief van de in Etten-Leur gevestigde huisarts Chris Mol en over hoe het eraan toe ging in in de periode vanaf 1933. Rust, Reinheid en Regelmaat stonden hoog in het vaandel.

Door gezonde voeding en volop beweging in de buitenlucht gingen de meeste kinderen ‘stevig van vlees en vel, hard als een nogabrok en bruin als chocolade weer’ naar huis. Dat laatste is dan ook de titel van het boek. “Met de ogen van nu ging het er barbaars aan toe in die tijd”, zegt Godrie. “Maar je moet het in de tijd plaatsen. Vroeger was het doodnormaal dat als jouw kind naar het ziekenhuis ging, je als ouder niet op bezoek mocht komen. Dat heb ik zelf meegemaakt. En op het kleuterhuis mochten de ouders ook niet op bezoek komen. Met de ogen van nu is dat onvoorstelbaar.”

Onderzoek

Tijdens het onderzoek voor het boek ging de auteur samen met een vriendin uit Rijsbergen naar het voormalige kleuterhuis toe voor een wandeling langs de gebouwen. “Ik had een prachtig beeld door alle oude foto’s die ik had bekeken. Veel groen, speeltoestellen en weet ik wat allemaal. Ik vond het wel jammer hoe ik het toen aantrof”, zegt ze over het terrein waar zichtbaar is bespaard op onderhoud.

In het boek zijn de herinneringen van de kinderen en de kinderverzorgsters opgenomen. Ze illustreren de geschiedenis van het kleuterhuis de Krabbebossen door de jaren heen en geven een beeld van hun persoonlijke beleving. Het boek dat is uitgegeven door uitgever Eburon in Utrecht is te koop in iedere boekhandel en op internet.

Lees ook: Tijdelijk AZC in De Krabbebossen Rijsbergen